Wie zoek ik?
Ik zoek moedertaalsprekers van het Nederlands die bereid zijn om een aantal stemopnames te maken, en dan met name mensen die niet het zogenaamde Standaardnederlands spreken. Dus juist mensen waarbij het hoorbaar is dat ze uit een bepaalde stad/regio/land komen, bijvoorbeeld Limburg, Groningen, Rotterdam, Vlaanderen, Suriname, voormalige Antillen, etcetera. Het doel van mijn project is namelijk om een verzameling aan te leggen die de (mooie en interessante!) variëteit van het Nederlands weergeeft.
Ik heb maar een beperkt aantal mensen nodig, en moet zorgen voor voldoende variatie in land/regio/accent/geslacht/leeftijd, dus het kan zijn dat je niet mee kan doen als ik al redelijk wat profielen heb die op het jouwe lijken, of dat je op de reservelijst belandt.
Wat krijg je ervoor terug?
Als tegenprestatie ontvang je €15, contant of op je bankrekening (IBAN).
Aan welke voorwaarden moet je precies voldoen?
- je bent 18 jaar of ouder
- je bent in de gelegenheid bij mij in Utrecht langs te komen om opnames te maken, OF ik kan bij jou langskomen (max 1 uur reistijd vanaf Utrecht), OF je bent in staat om zelf opnames te maken (zie hieronder)
- je bent opgegroeid met het Nederlands als moedertaal in een Nederlandssprekende omgeving
- je bent (grotendeels) opgegroeid en hebt voornamelijk gewoond in: Nederland, België, Suriname, Aruba, Bonaire, Curacao, Saba, St Maarten OF St Eustatius
- ik ben specifiek op zoek naar mensen die niet het zogenaamde Standaardnederlands spreken (‘het generieke Randstad-accent’, dat vroeger wel het ABN werd genoemd), maar juist mensen die op een manier spreken waaraan andere moedertaalsprekers kunnen horen dat ze komen uit:
- andere delen van Nederland dan de Randstad (Groningen, Limburg, …) OF
- een specifieke stad binnen de Randstad (Den Haag, Rotterdam, …) OF
- België, Suriname, of de voormalige Antillen
Wat heb ik van je nodig?
- 6 opnames van elk ca 10 seconde, waarin je een zin voorleest die ik heb geschreven, op normaal spreektempo. Het is de bedoeling dat jij de zinnen eerst beoordeelt en dan woorden/grammatica aanpast, als het in jouw variant van het Nederlands anders gezegd zou worden. (Hieronder vind je meer details.)
- 2 opnames van elk ca 10 seconde, waarin je een zin voorleest die jij zelf hebt geschreven (eventueel met mijn hulp), op normaal spreektempo. Het is de bedoeling dat je in deze zinnen elementen stopt die representatief zijn voor jouw (regionale en/of persoonlijke) variant van het Nederlands. (Hieronder vind je meer details.)
- 2 opnames van elk minimaal 60 seconde, waarin je vrijuit praat over een onderwerp naar keuze (hieronder vind je meer details)
- enkele gegevens (hieronder vind je meer details)
- een getekende verklaring dat je akkoord gaat met het gebruik van de opnames voor de gespecificeerde doeleindes (zie hieronder voor meer informatie over die doeleindes)
- een getekende verklaring dat je als compensatie een vergoeding van $15 hebt ontvangen (het bedrag staat hier in dollars, maar je ontvangt €15, en dat is meer waard dan $15)
- Deadline voor de opnames: 15 januari
Welke gegevens heb ik van je nodig?
A. Gegevens die het bedrijf van mij krijgt bij de opnames.
- Geslacht: m/v
- Leeftijd:
- Opleidingsniveau:
- Beroep:
- Huidige woonplaats:
B. Gegevens die het bedrijf NIET van mij krijgt, maar die mij helpen bepalen wat voor soort Nederlands jij spreekt.
- Lijstje met leeftijd en waar je (ongeveer) gewoond hebt van geboorte tot nu (bijvoorbeeld: 1-7 jr Harmelen (regio Utrecht), 8-12 jr Brugge, 13-25 jr Paramaribo (Suriname), 25-35 jr Groningen-stad)
- Beschrijf jouw variant van het Nederlands, met welke regio/plaats is er een relatie?(bijvoorbeeld: Brabants, regio Eindhoven)
C. Gegevens die het bedrijf NIET van mij krijgt én die OPTIONEEL zijn. Vul dus alleen in als je er zin in hebt! Dit is puur voor mijn nieuwsgierigheid.
- Kun je beschrijven wat er volgens jou specifiek is aan jouw variant van het Nederlands ten opzichte van het zogenaamde standaard Nederlands?
- Wat vind jij mooi en minder mooi aan jouw variant van het Nederlands?
Wat gebeurt er met de opnames en je gegevens?
De opnames zijn voor een bedrijf waar ik dit project voor uitvoer. Zij zullen de opnames gaan gebruiken voor twee zaken:
- voor luistertesten, waarmee getoetst kan worden of iemand wel of geen native speaker is
- voor onderzoek naar automatische taalherkenning door computers
De geluidsopnames zullen niet worden gekoppeld aan je naam, dus het bedrijf kan niet zien wie het heeft ingesproken. Bij elke opname krijgt het bedrijf van mij alleen de gegevens over de spreker die hierboven onder A staan.
De stapel getekende verklaringen geef ik ook aan het bedrijf, en dat zal de enige plek zijn waar ze je naam kunnen zien (maar daar doen ze verder niets mee). Zowel ik als het bedrijf zullen uiterst zorgvuldig omgaan met de gegevens en ze niet delen met andere partijen.
Hoe kunnen we opnames maken?
Er zijn 3 opties:
- Je kunt bij mij langskomen (in Utrecht Rivierenwijk), en dan maken we de opnames achter mijn pc. Ik denk dat het ongeveer een uur kost. De twee verklaringen kun je dan ook meteen ter plekke tekenen.
- Ik kan naar jou toe komen, met mijn laptop, als je maximaal een uurtje reizen vanaf Utrecht woont of werkt – als we maar een redelijk rustige locatie hebben, met geen of weinig omgevingsgeluid. (Als ik niet genoeg opnames kan verzamelen, kan het zijn dat ik in een later stadium bereid ben verder te reizen.)
- Je kunt de opnames zelf maken op je eigen PC/laptop/tablet/telefoon, als je een geschikte tool/app hebt/downloadt waarmee je audio kunt opnemen en dan kunt opslaan als geluidsbestand (liefst in WAV formaat). Dit betekent wel dat je een beetje handig moet zijn, want je moet misschien iets installeren, even leren hoe je een opname maakt en hoe je die vervolgens op kunt slaan als bestand. Je hebt geen professionele apparatuur nodig, maar je (ingebouwde of externe) microfoon moet van voldoende kwaliteit zijn. Het is handig als je eerst één proefopname maakt van minimaal 10 sec, die ik dan kan beoordelen op kwaliteit, vóór je van start gaat met de echte opnames. De twee verklaringen zul je zelf moeten uitprinten, tekenen, scannen en mij toesturen. Je bent dus misschien wat meer tijd kwijt dan bij de andere opties, maar het is de enige optie als je niet bij mij in de omgeving woont.
Als je de opnames zelf maakt: Kies voor mono-opnames (in plaats van stereo) als je de keus hebt. Hier de tools/app waarmee ik goede ervaringen heb:
- de gratis software Audacity voor pc en Mac (maak opnames in WAV formaat, Mono)
- de standaard Dictafoon-app op de iPhone (opnames in m4a formaat)
Heb je nog vragen? Of wil je (misschien) meedoen?
Neem contact met me op! Bijvoorbeeld via het contactformulier op deze site.
Hieronder: Aanvullende instructies voor als jij de opnames zelf maakt
Als je samen met mij de opnames maakt, hoef jij alleen mijn instructies te volgen. Je hoeft onderstaande dan niet eens te lezen.)
Over de opnames van 10 seconde van de zinnen die ik heb geschreven (7x)
- Hier een willekeurig voorbeeld van zo’n zin: “Na dagen van regen was ik ontzettend blij dat de zon weer begon te schijnen, dus we zijn toen meteen een terrasje gaan pakken aan de Oudegracht.”
- Bevat de tekst woorden of grammatica die in jouw variant van het Nederlands (Vlaams, Surinaams, Twents, …) anders zijn? Dan graag je de tekst aanpassen. Vertel het me dan alsjeblieft wel even.
- Luister elke opname af en controleer:
- Is de opname van 10 sec korter dan 8 of langer dan 13 seconden, terwijl je op normale snelheid praat? Pas dan het script aan: voeg een woord toe of haal er een woord uit. Laat me het wel even weten. En het moet natuurlijk wel een grammaticaal kloppende zin blijven. Maak dan een nieuwe opname.
- Heb je een fout gemaakt bij het uitspreken, of heb je onnatuurlijk snel of langzaam gepraat? Maak dan gewoon een nieuwe opname.
- Is het begin of het einde van de zin niet goed hoorbaar? Maak dan een nieuwe opname, waarbij je zorgt dat de opname-knop indrukt is vóór je begint met praten, en de stop-knop pas wordt ingedrukt nadat je bent gestopt met praten. Een of twee seconde stilte aan begin of eind van de opname is geen probleem.
- Ben je slecht hoorbaar of is er achtergrondgeluid te horen? Maak een nieuwe opname.
Over de opnames van 10 seconde van de zinnen die jij zelf schrijft (2x)
- Elke zin dient elementen te bevatten die representatief zijn voor jouw (regionale en/of persoonlijke) variant van het Nederlands. Bijvoorbeeld bepaalde woorden, grammaticaconstructies of woordvolgordes die je niet (zo vaak) in het ‘standaard’ Nederlands hoort. Stuur de tekst van de zinnen mee met de opnames.
- Stop in minimaal één van de zinnen (mag in allebei) een naam van een persoon/plaats/gebouw/straat/gerecht/drankje/dialect/iets anders uit jouw (oorspronkelijke) regio (bijvoorbeeld: Paramaribo, de Martinitoren, waterzooi).
- Kom je er niet uit? Ik denk graag met je mee. Belangrijk is dat een opname bestaat uit één doorlopende zin (maar de zin kan wel één of meerdere bijzinnen bevatten).
- Luister elke opname af en doe dezelfde controles als voor de zinnen die ik heb geschreven.
Over de opnames van 60+ seconde (2x)
- Je mag zelf een onderwerp per opname uitkiezen, dus bedenk twee dingen waar jij wel een minuutje over kunt praten. Bijvoorbeeld: een van je hobby’s of interesses, je dagelijks leven, je werk, het internet, boodschappen doen, muziek, je mooiste vakantie, een ergernis – de inhoud hoeft niet correct of waar te zijn, en het hoeft ook niet over jezelf te gaan. Laat me weten als je geen inspiratie hebt. Het is niet de bedoeling dat je je verhaal van te voren (of achteraf) uitschrijft. Praat gewoon alsof je tegen een bekende praat. Je mag wel een spiekbriefje met wat steekwoorden erop gebruiken als je dat handig vindt.
- Versprekingen, halve zinnen en aarzelingen zijn in deze opname geen probleem. Lange pauzes zijn ook acceptabel (maar zorg dat je ‘netto’ wel 2 x 1 minuut volpraat).
- Luister de opname af en controleer:
- Missen de eerste of laatste klanken van het verhaal, ben je slecht hoorbaar, of is er achtergrondgeluid te horen? Maak dan een nieuwe opname.
- Valt de opname langer dan 60 seconde uit? Geen enkel probleem.
- Is de opname korter dan 55 seconde? Dan kun je nog een aparte, tweede opname apart opnemen (wel over hetzelfde onderwerp!), als ze samen maar minimaal een minuut zijn. Ik kan ze later samenvoegen tot één opname.